Samenwerking. Communicatie. En lef. Dat waren de sleutelwoorden van het BIG Webinar over de aanleg van een transportleiding voor drink- en industriewater naar de Groningse Eemhaven. De conclusie? Als je belanghebbenden tijdig betrekt en zorgvuldig en helder communiceert, kun je iedereen meekrijgen.
40 boringen met een totale lengte van 9,5 kilometer. Een boormachine van 500 ton. Een tracébreedte van op sommige plekken meer dan 50 meter. 28 kilometer industriewaterleiding. 44 kilometer drinkwaterleiding. 80 betrokken landeigenaren die akkoord moesten gaan. De cijfers vlogen de toehoorders van het BIG Webinar op 26 november om de oren. Niet verwonderlijk, want de aanleg van de nieuwe transportwaterleiding naar de Eemshaven (en alle aanpalende projecten) zijn alleen te vatten in superlatieven. Zelden gebeurt het in een land met een relatief kleine oppervlakte dat er zo’n grote infrastructurele onderneming van de grond komt.
Een flinke afstand
De aanleiding voor deze megaklus? De groeiende behoefte aan industriewater in de zich snel ontwikkelende noordelijke Eemshaven. Om hierin te kunnen voorzien, bouwen Waterbedrijf Groningen en dochterbedrijf Northwater een nieuwe industriewaterzuivering op de RWZI-locatie Garmerwolde. Het oppervlaktewater dat daar wordt gezuiverd, moet een flinke afstand afleggen om op de plek van bestemming te komen. Zie daar: de nieuwe transportleiding van Garmerwolde naar de Eemshaven. Sprekers van Waterbedrijf Groningen, North Water, Rotterdam Engineering, Amiblu en A.Hak vertelden elk over het aandeel dat zij in dit complexe, maar succesvolle project hebben.
Communicatie, communicatie, communicatie
Wie benieuwd is naar alle ins en outs van de voorbereiding op en de uitvoering van de aanleg, kan hier het Webinar terugkijken. Ook de presentaties van onze gastsprekers kan je downloaden via deze link. Kijk je liever de compilatie van dit Webinar? Klik dan op deze link. We zetten alvast vier belangrijke conclusies op een rij:
1. Betrek stakeholders en de omgeving vanaf het begin
“We hebben een uitgebreide stakeholders- en omgevingsanalyse laten maken”, vertelde Tjerk Tjoelker van Northwater. “Van politiek tot grondeigenaren en bewoners, en alles ertussen. Die analyse en de bijbehorende communicatie waren essentieel voor het creëren van draagvlak. Alles onder het motto: zorgvuldig en transparant. Dat was belangrijk voor dit project, maar óók met het oog op toekomstige projecten.”
2. Neem belanghebbenden aan de hand
Toen duidelijk werd dat bij de aanleg zo’n tachtig landeigenaren betrokken zouden zijn, is LTO Noord aangehaakt. “Aan de hand van vier hoofd- en zeventien subcriteria hebben we samen totaal negen mogelijke tracés uitgewerkt”, zei omgevingsmanager Alyssa van Dansik van Rotterdam Engineering. “Eén van de uitgangspunten was: hoe kunnen we de akkerbouw zoveel mogelijk ontzien? Dat betekende bijvoorbeeld: bestaande infrastructuur zo goed mogelijk volgen en alleen boren als het echt niet anders kon. Voor alle tracés hebben we overzichtskaarten gemaakt met mogelijke knelpunten. Die hebben we aan LTO Noord en hun achterban gepresenteerd. Op basis daarvan hebben we in goed overleg een traject gekozen.”
Uiteindelijk werd met alle betrokken grondeigenaren een zakelijk recht overeenkomst gesloten. Binnen negen maanden en zonder gedoogprocedure. Op zichzelf een prestatie van formaat.
3. Handel met oog op de toekomst
Bij de keuze voor materialen, maar ook bij de manier waarop de werkzaamheden uiteindelijk zijn uitgevoerd, is nadrukkelijk oog op de toekomst gehouden. “Klinkt logisch maar is zeker niet altijd vanzelfsprekend”, lichtte Rob Hoogervorst van Amiblu toe. “Duurzaamheid en toekomstbestendigheid willen immers nog wel eens op gespannen voet staan met het — net zo belangrijke — streven om een project tegen zo laag mogelijke kosten te realiseren.” Uiteindelijk viel de keus voor de circa twintig kilometer industriewaterleiding op Glasvezel Versterkte Kunststof (GVK). Hiermee werd de beste middenweg gevonden tussen alle doelen.
4. Beperk overlast tot een minimum
Aan aannemer A.Hak de schone taak én grote eer om nagenoeg het hele tracé aan te leggen. De transportleidingen voor drink- en industriewater gingen nagenoeg over het hele traject naast elkaar ondergronds. “We realiseren ons terdege dat we te gast zijn op gronden van derden”, vertelde Wim Uiterwijk van A.Hak. “We willen alles dan ook zo zorgvuldig mogelijk uitvoeren. Dat betekent: zo min mogelijk overlast veroorzaken tijdens de werkzaamheden. Maar ook daarna alles zo goed mogelijk achterlaten. Op die manier proberen we nevenschade zoveel mogelijk te voorkomen.”
Naast de zorgvuldige uitvoering waren de kleiachtige Groningse grond en de soms minimale werkruimte belangrijke aandachtspunten.
Tot slot: zonder nieuwe industriewaterzuivering was er geen tracé aangelegd. Maar zonder leidingen geen vervoer. Buisleidingen maken — letterlijk — de verbinding tussen vraag en aanbod. Anders gezegd: ook in dit project blijkt maar weer dat buisleidingen een onmisbare rol (kunnen) vervullen in het verder ontwikkelen en toekomstbestendig maken van Nederland. Dat is waar het BIG voor staat!
Auteur: Marte van Santen
Foto: Waterbedrijf Groningen
